لباسهای یکبارمصرف بیمارستان و کلینیک
نگاهی دقیق‌تر به منسوجات بیمارستانی
امروزه با استفاده از منسوجات در حوزه‌های مختلف بشری چنان گسترده گردیده که هیچ بخشی از جنبه‌های زندگی انسان بدون استفاده مؤثر از آنها امکان‌پذیر نیست. بر همین اساس در چند دهه اخیر مواد نساجی در ارایه خدمات پزشکی نقش مهمی یافته‌اند، به طوری که عنوان منسوجات پزشکی (Medical Texliles) دایره مصرف عظیمی را در بر خواهد گرفت.
این گستره وسیع، از منسوجات عمومی بیمارستانی، تا الیاف و پارچه‌های به کار رونده به عنوان بافت‌های پیوندی (نظیر رگ و تاندون‌های مصنوعی)ف فیلترهای خون و … را شامل می‌گردد. در این بین منسوجات عمومی بیمارستانی (Healthcare Textiles) سهم قابل توجهی را هم از حیث تنوع و هم از نقطه‌نظر حجم مصرف، به خود اختصاص داده‌اند.
این بخش از منسوجات پزشکی، با نوع زیاد خود کاربردهای گوناگونی را پوشش می‌دهند. به عنوان مثال‌هایی از این منسوجات می‌توان به البسه جراحی (شامل گان، کلاه و ماسک)، کاورهای جراحی شامل (درب و لباس بیمار)، ملزومات بستر (شامل پتو، ملحفه و روبالشی)، البسه محافظتی کادر بیمارستان و انواع فراوان دیگری از لوازم و البسه اشاره نمود.
این دسته وسیع، نقش بسیار عظیمی در ارایه خدمات پزشکی به بیماران بر عهده داشته و بدون استفاده از این منسوجات، امکان انجام خدمت بیمارستانی میسر نخواهد بود. بر همین اساس بیمارستان‌ها و سایر مراکز خدمات درمانی هر ساله هزینه‌های گزافی را جهت تأمین این بخش از نیازهای خود می‌پردازند. با توجه به اهمیت حیاتی رعایت دقیق کلیه نکات بهداشتی و وجد دستورالعمل‌های بسیار سختگیرانه در این حوزه، انجام شست‌وشوهای مرتب و عمیات گندزدایی بعدی این البسه و منسوجات ضروری است که انجام این مهم نیازمند خرید تجهیزات گرانقیمت بوده و اجرای روزانه و پیوسته این فرایندها نیز بسیار هزینه‌بر است. علاوه بر این، انجام پیوسته عملیات شست‌وشو و گندزدایی، عمر مفید منسوجات را کاهش خواهد داد.
بر این اساس استفاده از البسه و منسوجات بیمارستانی یک بار مصرف می‌تواند بخش بزرگی از هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم این قبیل خدمات را کاهش دهد. به علاوه نگرانی‌های مربوط به صحت و دقت عملیات اتوکلاو و گندزدایی نیز مرتفع خواهد بود.
منسوجات بیمارستانی یک بار مصرف بایستی بر اساس کاربرد تعریف شده، واجد خواص مناسب بوده و استانداردهای مرتبط با موارد مصرف را دارا باشند. این دسته از منسوجات باید ویژگی‌های عمومی ذیل را دارا باشند.
مقاومت در برابر نفوذ آب و مایعات، مقاومت مناسب در برابر احتراق، مقاومت در برابر جرخوردگی، راحتی مصرف و پوشش، زیبایی، مقاومت در برابر رشد و تکثیر میکروارگانیسم‌ها، سازگاری با بدن و عدم ایجاد حساسیت، عدم ایجاد پرز و کرک و غبار، مقاومت سایشی مناسب، عدم ایجاد الکتریسته ساکن و عدم سمیت و … هر یک از این ویژگی‌ها، برای انواع مختلف منسوجات بیمارستانی از درجات اهمیت متفاوتی برخوردار خواهد بود.
با گسترش بیماری ایدز و سایر عفونت‌های مسری خطرناک، البسه محافظتی بهداشتی (Protective Healthcare Garments) پرسنل بیمارستانی باید علاوه بر عاری بودن از هر نوع آلودگی، امکان انتقال بیماری از بیماران به پرسنل درمانی و یا سایر بیماران را منتفی نمایند.
بر اساس تعریف اداره ایمنی و بهداشت حرفه‌ای ایالات متحده (OSHA)، خون یا سایر ترشحات خطرناک بیمار، تحت شرایط عادی و طی مدت استفاده نبایستی از البسه محافظتی بهداشتی عبور نموده و با لباس کار، یا لباسهای زیر پوست، چشم‌ها، دهان، یا سایر اجزای بدن پرسنل درمانی تماس حاصل نمایند. این البسه باید با استانداردهای DIN ۱۳۷۹۵، NFPA-۹۹-۱۹۸۴، AORN Standard و نیز دستورالعمل‌های کمیته جراحان آمریکا منطبق بوده و کلیه آزمایشات انجام شده طی استانداردهای ES-۲۱-۱۹۹۲ (روش آزمون مقاومت در برابر عبور خون)، ES۰۲۱-۱۹۹۲ (روش آزمون مقاومت در برابر رشد قارچ و کپک)، AATCC۱۴۷ و AATCC ۱۰۰ (آزمون‌های رشد باکتری) و نیز بسیاری از آزمون‌های دیگر اندازه‌گیری خواص فیزیکی، نتایج قابل قبول حاصل نمایند.
انتخاب مواد اولیه مناسب جه تولید هر یک از اقلام منسوجات بیمارستانی نیازمند دقت نظر و به کارگیری تخصصی عمیق در حوزه‌های مهندسی پزشکی، مهندسی نساجی و نیز علوم پزشکی و پیراپزشکی خواهد بود تا پس از شناسایی دقیق نیازمندی‌ها و انتظارات کاربران انتخاب گردیده و علاوه بر آن این مواد در قالب الگو و فرم مناسب و قابل مصرف، تبدیل به محصول مورد نظر گردند. تا ضمن برآوردن نیازمندی مربوطه، حداکثر راحتی مصرف را نیز به همراه داشته باشند. با توجه به این اصل ضروری است تا شرکت‌های در زمینه تولید منسوجات بیمارستانی از متخصصان مجرب در علوم مذکور برخوردار باشند.
ماهنامه مهندسی پزشکی